De restauratie van de Franse Kinderkoets
Dit mooi gedecoreerde rijtuigje stamt uit de laatste kwart van de 18e eeuw. De deuren zijn beschilderd met bloemen, wolken en mollige putti. Van binnen is het elegant gestoffeerd met lichtgele damast die bij de deurtjes past. Vanwege de rijke uitstraling van dit voertuigje zou je het een stads- of galacoupé kunnen noemen. Maar dan in kinderformaat.
Het is in alles een volwaardig koetsje. Hij heeft een houten bak met lederen dak, is opgehangen aan lederen riemen en heeft vering op de voor- en achteras. Er reed alleen waarschijnlijk geen paard voor maar twee bokjes. Gebruikelijk bij kinderkoetsjes.
Maar zo ‘gebruikelijk’ waren kinderkoetsjes van dit kaliber niet. In Nederland al helemaal niet. En ook in Frankrijk was een dergelijk karretje van deze kwaliteit alleen voor de allerrijksten. Alleen de kinderen van Lodewijk XVI en Marie-Antoinette hadden dit soort speelgoed.
Baron en Barones Van Zuylen van Nijevelt moeten het rond 1895 gekocht hebben voor hun zoontjes Hélin en Egmont die toen nog kleuters waren. Helaas hebben we geen enkele foto van het rijtuigje in gebruik.
Restauratie
De bedroevende staat van met name het interieurtextiel en de bekleding van het bokje dat helemaal vergaan was, deden afbreuk aan het rijke geheel. Ook was het rijtuigje ernstig vervuild door stof, aanslag en vleermuizenplas. Hoewel de fysieke staat van het carrosserie niet verschrikkelijk slecht was, mocht daar ook zeker wat aan gebeuren.
Voor dit object zijn restauratoren nodig met specifieke kennis en ervaring. Voor het uitnemen en terugplaatsen van het interieurtextiel werken Oostendorp Meubelstoffering ( Dick Oostendorp) en textielrestauratieatelier ICAT (Sadegh Memarian) samen. Oostendorp neemt de textiel uit en doet onderzoek naar vervangende stoffen en herplaatsing. ICAT restaureert het nog bruikbare textiel en in samenwerkingsverband zoeken zij het beste midden tussen behoud en vervanging.
Restauratieatelier Enkzicht (Maurice Steemers) voor meubel- en houtrestauratie heeft specifiek ervaring in de historische huizenwereld, met rijtuigen maar ook met meubels en beelden met polychromie. Hij pakt de carrosserie aan en de beschilderde panelen.
Eerste werkzaamheden
Allereerst vonden in restauratieatelier Enkzicht tests plaats voor oppervlaktereiniging van zowel de zwarte als beschilderde delen. De tests zijn goed gegaan. Met een zachte gel op basis van een ph van 6,5: Pemulen Tr2 zijn delen schoongemaakt. In werkelijkheid is de verbetering goed te zien. Op foto’s iets minder.
Tegelijkertijd doen Oostendorp en ICAT onderzoek naar de staat van het uitgenomen textiel en de mogelijkheid van restauratie. Omdat diverse textielonderdelen geheel verdwenen zijn, moeten de bestaande stoffen worden aangevuld met nieuwe stoffen. Deze moeten uiteraard van dezelfde samenstelling kwaliteit en patroon zijn als het origineel. Ook wordt onderzoek gedaan naar het mogelijk zelf verven van stoffen om tot het meest harmonisch geheel te komen.
De renovatie
Het rijtuigje werd op een speciaal gemaakt plateau vervoerd.
De koetsierbok is in zeer slechte staat.
De orginele rok van het bokje
De binnenzijde van een van de deurtjes
De uit het interieur verwijderde stoffen
Stoffen en stof van heel lang geleden
De gebruikte vulmaterialen, paardenhaar en zeegras voor het kussen
Openmaken van het zitkussen
Een klein stukje onbrekend bies namaken is extreem kostbaar
Kinderkoets in atelier Enkzicht
Dick Oostendorp vond zeldzame stof die
als onderligger kan fungeren bij lacunes
